Πρέπει η πολιτική να γίνει ηθική;

"Υπάρχει τόση διαφορά μεταξύ του πώς ζούμε και του πώς έπρεπε να ζούμε
που εκείνος που παρατάει αυτό που γίνεται γι'αυτό που έπρεπε να γίνεται,
κατορθώνει περισσότερο την καταστροφή του παρά τη σωτηρία του."
Niccolo Machiavelli

"Αυτό που ονομάζω αρετή στη δημοκρατία είναι η αγάπη προς την πατρίδα,

είναι δηλαδή η αγάπη προς την ισότητα.

Δεν είναι καθόλου μια ηθική αρετή, ούτε μια χριστιανική αρετή,

είναι η πολιτική αρετή."

Montesquieu, L'esprit de lois

"Την ίδια στιγμή που κάποιος λέει για τις υποθέσεις του κράτους τι με νοιάζει;,
θα πρέπει να λογαριάζουμε το κράτος για χαμένο."
Jean Jacques Rousseau, Le contrat social

"Η συνείδησή μου είναι καθαρή"

διακηρύσσει ο Ροβεσπιέρος.

ο "διεφθαρμένος" Δαντών απαντά:

Με ποιο δικαίωμα κάνεις εσύ την γκιλοτίνα σκάφη για τα άπλυτα των άλλων

κι απ'τα κομμένα τους κεφάλια φτιάχνεις σαπούνι για τα λεκιασμένα ρούχα τους;

Επειδή εσύ φοράς πάντα καλοβουρτσισμένο σακάκι;...

Είσαι ο αστυνόμος του Ουρανού;"

"Εκείνος που επιδιώκει να ηθικοποιήσει την πολιτική
ξεριζώνοντας από την καρδιά των ανθρώπων μέχρι και τη θέληση να πράττουν το κακό
δεν είναι παρά ένας "δεσποτικός ηθικιστής", καταδικασμένος να περιπλανιέται 
από το ένα επιζήμιο άπειρο στο άλλο."
Immanuel Kant

"Δεν τίθεται ζήτημα ούτε "ηθικοποίησης" της πολιτικής δια της υπαγωγής της
στη σφαίρα των αγαθών προθέσεων ούτε πραγμάτωσης με "πολιτικά μέσα" της ηθικής,
πολιτικοποίησης δηλαδή της ηθικής. Η πολιτική θέσμιση της ελευθερίας δεν απαιτεί την πρόσβαση 
στο βάθος της ανθρώπινης ψυχής, γιατί απώτερος σκοπός της πολιτικής δεν είναι η αναμόρφωση των ακάθαρτων βουλήσεων (...) Η νομική (και κατά συνέπεια πολιτική) αξιοπρέπεια του ανθρώπου συμπεριλαμβάνεται ήδη στον ορισμό του ως έλλογου και ορθολογικού όντος, και το πρόβλημα του σχηματισμού του κράτους δεν είναι ανυπέρβλητο, ακόμη και όταν έχουμε να κάνουμε με έναν "λαό δαιμόνων"."
Immanuel Kant, On perpetual peace

"Καθετί που εμφανίζεται ως κεκτημένο δυνάμει της εμφάνισής του

υπάρχει κάποια μάσκα που μπορεί κάλλιστα, όχι όμως και αναγκαία,

να το αποκρύπτει ή να το παραμορφώνει."

Hannah Arendt, La vie de l'esprit

"Ο "πολυθεισμός των αξιών", που χαρακτηρίζει το απομαγευμένο σύμπαν των νεωτερικών κοινωνιών, σημαίνει οτι κανένα συμβολικό σύστημα δεν επιτρέπει σήμερα στον άνθρωπο να δώσει στον κόσμο ένα μονοσήμαντο νόημα. Η ασυμβατότητα των έσχατων αξιών της δράσης (όπως αυτή διαφαίνεται μέσα από τον ανταγωνισμό της πεποίθησης και της ευθύνης) χαρακτηρίζει την υπαρξιακή κατάσταση του νεωτερικού ανθρώπου."
Max Weber

"Το σύγχρονο κράτος, το οποίο προγράφει τη βία και στερεί από τα άτομα το δικαίωμα να προσφεύγουν σε αυτή, διατηρεί για τον εαυτό του το μονοπώλιο του μόνιμου φυσικού καταναγκασμού."

Max Weber

"Η εμπειρία της ενδεχομενικότητας του καλού και του κακού κυριαρχεί στη λογική του πράττειν."

Myriam Revault d'Allonnes, Doit-on moraliser la politique?

GNOMIC VERSES, by William Blake

vii

Love to faults is always blind;

Always is to joy inclined,

Lawless, winged and unconfined,

And breaks all chains from every mind.

Deceit to secrecy confined,

Lawful, cautious and refined;

To anything but interest blind,

And forges fetters for the mind.

xvii

Several Questions Answered

1

Eternity

He who binds to himself a Joy

Does the winged life destroy;

But he who kisses the Joy as it flies

Lives in Eternity's sunrise.

2

The look of love alarms,

Because it's filled with fire;

But the look of soft deceit

Shall win the lover's hire.

3

Soft deceit and idleness,

These are Beauty's sweetest dress.

4

The Question answered

What is it men in women do require?

The lineaments of gratified desire.

What is it women in men do require?

The lineaments of gratified desire.

5

An ancient Proverb

Remove away that blackening church,

Remove away that marriage hearse,

Remove away that man of blood-

You'll quite remove the ancient curse

xviii

If I ever grow to man's estate,

O! give to me a woman's fate.

May I govern all, both great and small,

Have the last word, and take the wall.

xix

Since all the riches of this world

May be gifts from the Devil and earthly kings,

I should suspect that I worshipped the Devil

If I thanked my God for worldly things.

xx

Riches

The countless gold of a merry heart,

The rubies and pearls of a loving eye,

The indolent never can bring to the mart,

Nor the secret hoard up in his treasury.

xxi

The Angel that presided over my birth

Said, 'Little creature, formed of joy and mirth,

Go, love without the help of anything on earth.'

xxii

Grown old in love from seven till seven times seven,

I oft have wished for Hell, for ease from Heaven.

xxiii

Do what you will this life's a fiction,

And is made up of contradiction.

Me with my friend, lovely and ever wonderful mrs Margaret Ferret.

Thank you sincerely for the invaluable reminiscences...

The photos are from Powys castle, county Powys, Wales

Some poems from the Pickering Manuscript, William Blake

The Smile

There is a smile of love,

And there is a smile of deceit,

And there is a smile of smiles

In which these two smiles meet.

And there is a frown of hate,

And there is a frown of disdain,

And there is a frown of frowns

Which you strive to forget in vain,

For it sticks in the heart's deep core

And it sticks in the deep backbone-

And no smile that ever was smiled,

But only one smile alone,

That betwixt the cradle and grave

It only once smiled can be;

And, when it once is smiled,

There is an end to all misery.

The Grey Monk

'I die, I die!' the Mother said,

'My children die for lack of bread.

What more the merciless tyrant said?'

The Monk sat down on the stony bed.

The blood red ran from the Grey Monk's side,

His hands and feet were wounded wide,

His body bent, his arms and knees

Like to the roots of ancient trees.

His eye was dry; no tear could flow:

A hollow groan first spoke his woe.

He trembled and shuddered upon the bed;

At length with a feeble cry he said:

'When God commanded this hand to write

In the studious hours of deep midnight,

He told me the writing I wrote should prove

The bane of all that on Earth I love.

'My brother starved between two walls,

His children's cry my soul appalls;

I mocked at the wrack and griding chain,

My bent body mocks their torturing pain.

'Thy father drew his sword in the North,

With his thousands strong he marched forth;

Thy brother has armed himself in steel,

To avenge the wrongs thy children feel.

'But vain the sword and vain the bow,

They never can work War's overthrow.

The hermit's prayer and the widow's tear

Alone can free the world from fear.

'For a tear is an intellectual thing,

And a sigh is the sword of an Angel King,

And the bitter groan of the martyr's woe

Is an arrow from the Almighty's bow.

'The hand of Vengeance found the bed

To which the purple tyrant fled;

The iron hand crushed the tyrant's head,

And became a tyrant in his stead.'

Auguries of Innocence

To see a World in a grain of sand,

And a Heaven in a wild flower,

Hold Infinity in the palm of your hand,

And Eternity in an hour.

...

He who doubts for what he sees

Will never believe, do what you please.

If the Sun and Moon should doubt,

They'd immediately go out.

To be in a passion you good may do,

But no good if a passion is in you.

The whore and the gambler, by the state

Licensed, build that nation's fate.

The harlot's cry from street to street 

Shall weave Old England's winding-sheet.

The winner's shout, the loser's curse,

Dance before dead England's hearse.

Every night and every morn

Some to misery are born.

Every morn and every night

Some are born to sweet delight.

Some are born to sweet delight,

Some are born to endless night.

We are led to believe a lie

When we see not through the eye,

Which was born in a night, to perish in a night,

When the Soul slept in beams of light.

God appears, and God is Light,

To those poor souls who dwell in Night;

But does a Human Form display

To those who dwell in realms of Day.

I thought Love lived in the hot sunshine,

But, O, he lives in the moony light!

I thought to find Love in the heat of day,

But sweet Love is the comforter of night.

Seek Love in the pity of others' woe,

In the gentle relief of another's care,

In the darkness of night and the winter's snow,

In the naked and outcast, seek Love there!

Extract

from "William Bond"

The photographs are from the village of Boscastle, North Cornwall, UK

Some poems from the Rossetti Manuscript, William Blake

Never seek to tell thy Love


Never seek to tell thy love,
Love that never told can be;
For the gentle wind does move
Silently, invisibly.

I told my love, I told my love,

I told her all my heart;
Trembling, cold, in ghastly fears,
Ah! she doth depart.


Soon as she was gone from me,
A traveller came by,
Silently, invisibly:
He took her with a sigh.


I saw a Chapel all of Gold


I saw a Chapel all of gold
That none did dare to enter in,
And many weeping stood without,
Weeping, mourning, worshipping.


I saw a Serpent rise between
The white pillars of the door,
And he forced and forced and forced;
Down the golden hinges tore,


And along the pavement sweet,
Set with pearls and rubies bright,
All his slimy length he drew,
Till upon the altar white


Vomiting his poison out
On the Bread and on the Wine.
So I turned into a sty,
And laid me down among the swine.


Silent, silent Night


Silent, silent Night,
Quench the holy light
Of thy torches bright;


For possessed of Day,
Thousand spirits stray
That sweet joys betray.


Why should joys be sweet
Used with deceit,
Nor with sorrows meet?


But an honest joy
Does itself destroy
For a harlot coy.


Why should I care for the men of Thames


Why should I care for the men of Thames,
Or the cheating waves of chartered streams;
Or shrink at the little blasts of fear
That the hireling blows to my ear?


Though born on the cheating banks of Thames,
Though his waters bathed my infant limbs,
The Ohio shall wash his stains from me:
I was born a slave, but I go to be free!


Thou has a lap full of seed


Thou hast a lap full of seed,
And this is a fine country.
Why dost thou not cast thy seed,
And live in it merrily.


Shall I cast it on the sand
And turn it into fruitful land?
For on no other ground
Can I sow my seed
Without tearing up
Some stinking weed.


To Nobodaddy


Why art thou silent and invisible,
Father of Jealousy?
Why dost thou hide thyself in clouds
From every searching eye?


Why darkness and obscurity
In all thy words and laws,
That none dare eat the fruit but from
The wily Serpent's jaws?
Or is it because secresy gains females' loud applause?


Are not the joys of morning sweeter


Are not the joys of morning sweeter
Than the joys of night?
And are the vigorous joys of youth
Ashamed of the light?


Let age and sickness silent rob
The vineyards in the night;
But those who burn with vigorous youth
Pluck fruits before the light.


Appendix to the Earlier Poems in
The Rossetti Manuscript


A Fairy skipped upon my knee
Singing and dancing merrily;
I said, 'Thou thing of patches, rings, 
Pins, necklaces, and such-like things,
Disguiser of the female form,
Thou paltry, gilded, poisonous worm!'
Weeping, he fell upon my thigh,
And thus in tears did soft reply:
'Knowest thou not, O Fairies' lord!
How much by us contemned, abhorred,
Whatever hides the female form
That cannot bear the mortal storm?
Therefore in pity still we give
Our lives to make the female live;
And what would turn into disease
We turn to what will joy and please.'


Why was Cupid a boy


Why was Cupid a boy,
And why a boy was he?
He should have been a girl,
For aught that I can see.


For he shoots with his bow,
And the girl shoots with her eye,
And they both are merry and glad,
And laugh when we do cry.


And to make Cupid a boy
Was Cupid girl's mocking plan;
For a boy can't interpret the thing
Till he is become a man.


And then he is so pierced with cares,
And wounded with arrowy smarts,
That the whole business of his life
Is to pick out the heads of the darts.


'Twas the Greeks' love of war
Turned Love into a boy,
And woman into a statue of stone-
And away fled every joy.


The Everlasting Gospel


α
The Vision of Christ that thou dost see
Is my vision's greatest enemy.
Thine has a great hook nose like thine,
Mine has a snub nose like to mine.
Thine is the Friend of all Mankind;
Mine speaks in parables to the blind.
Thine loves the same world that mine hates;
Thy heaven doors are my hell gates.
Socrates taught what Meletus
Loathed as a nation's bitterest curse,
And Caiaphas was in his own mind
A benefactor to mankind.
Both read the Bible day and night,
But thou read'st black where I read white.


δ
This was spoken by my Spectre to Voltaire, Bacon, et cetera
Did Jesus teach doubt? or did He
Give any lessons of philosophy,
Charge Visionaries with deceiving,
Or call men wise for not believing? ...


θ
Epilogue
I am sure this Jesus will not do,
Either for Englishman or Jew.


There is not one moral value that Jesus inculcated but Plato and
Cicero did inculcate before him: what then did Christ inculcate?-
Forgiveness of Sins. This alone is the Gospel, and this is the life
and immortality brought to light by Jesus.

ΤΑ ΠΑΡΕΙΣΑΚΤΑ

ΛΑΤΡΕΥΤΙΚΟ


Λατρεύω την αγάπη
γιατί με κάνει να σκέφτομαι


Λατρεύω την σκέψη
γιατί με οδηγεί στην πράξη


Λατρεύω την πράξη
γιατί με κάνει ελεύθερο
να σκέφτομαι και ν'αγαπώ.


Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΑΘΟΥΣ


Κύκλος
παρείσακτος στη Λογική
και στην ευθεία σκέψη
αυξάνει τη διάμετρό του
με το πάθος μου


ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙΣ


Τα χέρια μου αποκαλύπτουν
μυστικές δεντροστοιχίες
λιθογραφίες
μνήμες
στιγμών που δεν περιλαμβάνονται 
στα ημερολόγια


Τα χέρια μου καλύπτουν
τη φωτιά
όταν παιδεύεις το σκοτάδι
όταν πλαγιάζεις πλάι μου
όταν με χάνεις
κι ανησυχείς


ΙΣΧΥΡΗ ΘΕΛΗΣΗ


Κανείς
δεν μπορεί να σταματήσει
τη μοναχική μου
πορεία
προς τα ενδότερα
κι ανεξερεύνητα βάθη
του κορμιού
Σου.


ΣΧΕΔΟΝ ΠΑΙΔΙΑ


Νέοι,
σχεδόν παιδιά
δι'ολίγα χρήματα
προσφέρουν Μύθους
χρήσεως ιδιωτικής
που όμως δεν συντηρούνται
γραπτώς είτε
προφορικώς
δια να ενσωματωθούν
εις τες ευγενικές του έθνους
παραδόσεις.

Μυθολογία Δεύτερη, Μάνος Χατζιδάκις

ΕΝΑΣ ΣΚΛΗΡΟΣ ΕΡΑΣΤΗΣ

Ο πόλεμος είναι εραστής σκληρός
Μας θέλει μόνο μια φορά
Μοναδική
Κι ύστερα μας αφήνει
Με το στόμα ανοιχτό
Σ'ένα χαντάκι
Με τα χέρια στη λάσπη
Και με την απορία
Γιατί να του δοθούμε
Εμείς
Που τόσο αγαπήσαμε
Το δειλινό
Στο δρόμο του σπιτιού μας.
Είναι καλά ντυμένος
Φοράει καπέλο σιδερένιο
Καπνίζει τσιγάρα ακριβά
Και μας πληρώνει, αρκεί να πάμε
Μια φορά μαζί Του.
Αντιστεκόμαστε
Όχι απο ηθική
Απλώς, γιατί δεν μας αρέσει 
Ο Θάνατος

Απο "Εσμεράλδα ο Άνεμος", Μυθολογία Δεύτερη, Μάνος Χατζιδάκις

Rejected

  Με αφορμή την παράσταση Rejected που παρακολούθησα μια Τρίτη στα τέλη του Οκτώβρη 2010, θα ήθελα να μοιρασθώ κάποιες σκέψεις, τις οποίες διόλου δε θεωρώ απορριπτέες...τι θα μπορούσε άλλωστε να χαρακτηρισθεί απορριπτέο και να μην προσλάβει το κείμενο ένα χαρακτήρα μονομέρειας;

  Rejected. Μια λέξη με βαθύ νόημα που διεισδύει απειλητικά στο προσωπικό μας σύμπαν και μας υποχρεώνει ακούσια να ανατρέξουμε σε κάθε μας πράξη ή έκφανση της ζωής μας, για να δούμε μήπως εμπίπτουμε σε αυτή την κατηγορία ανθρώπων. Παραδείγματα δίνει γλαφυρά η παράσταση, φέρνοντας στο φώς καταστάσεις της αόρατης ζωής μας.

  Κατ'αρχάς, η γεωγραφία ενός gay ζευγαριού ( ο Χάρης και ο Χάρης ) αποτελεί ένα από τα δυνατά σημεία  της παράστασης, καθώς από τη μια αναδεικνύει διακριτικά και εύστοχα το πρόβλημα της απόρριψης των ομόφυλων σχέσεων, ενώ από την άλλη ψυχογραφεί με πολύτιμη, γι'αυτό και σπάνια, ματιά τους ανθρώπους της διπλανής πόρτας. Όμως για ανθρώπους μιλάμε, οπότε πως είναι δυνατόν να μην υπάρχει κι εδώ υπερβολή, ειδικά στο θέμα των σχέσεων;

  Υπερβολή που εκδηλώνεται και σε πιο classic μορφή, στις σχέσεις δύο ετερόφυλων ζευγαριών. Ιλαροτραγικές καταστάσεις, με νυγμούς και υπαινιγμούς για την απιστία, τον αναπόφευκτο χωρισμό, την καταπίεση της γυναίκας απ'τον άνδρα, την εξαπάτηση του άνδρα απ'τη γυναίκα. Προβλήματα σεξουαλικά, προβλήματα ανδρικής ταυτότητας. Η γυναίκα που συμβιβάζεται σε μια ανοικεία ζωή προκειμένου να εξευμενίσει τον Αη Βασίλη και τη Ζήνα των ονείρων της, ώστε να μη χάσει τον άνδρα που απεγνωσμένα έψαχνε, ακροβατώντας ανάμεσα σε εξειδανικευμένα πρότυπα και στη σκληρή πραγματικότητα. Και η γυναίκα που απατά, που ποθεί άλλον, που ψυχοσωματικά καθίσταται ανίκανη για σέξ, που χτίζει τείχη ψέματος και όλα αυτά μόνο και μόνο για να βρεθεί με τον εραστή ( σε πάρτυ μασκέ ). Δραματικές καταστάσεις με δόσεις ειρωνείας, τραγωδίες της καθημερινότητας με κωμικά στοιχεία.

  Η απόρριψη βιώνεται κυρίως από αυτόν που απορρίπτεται. Αν όμως αυτός κατανοήσει το μηχανισμό που λειτουργεί κοινωνικά πίσω απ'την απόρριψη, θα μάθει να μην επηρρεάζεται και έτσι αυτόματα δε θα απορρίπτεται. "Ένας Έλληνας κάνει ο,τι μπορεί για να μεγαλώσει το άνοιγμα ανάμεσα επιθυμία και πραγματικότητα", λέει ο Νίκος Δήμου, το οποίο το θεωρεί ως την επιτομή της ελληνικής δυστυχίας. Επομένως, θέλουμε να είμαστε ευτυχισμένοι; Ας απορρίψουμε την απόρριψη και ας αποδεχτούμε την παράσταση αυτή.

Ιωάννης Θωμαδάκης

Αγγέλων Βήμα

1
Οι σχέσεις είναι σαν ένα καυτό ποτήρι τσάι
Που οι άνθρωποι το πίνουν μονορούφι
Γιατί τόση αγωνία για τη βεβαιότητα;
Γιατί τόσος πόνος για την αγάπη;
Συναισθήματα πλημμυρίζουν τα πρόσωπα
Με βαριά δάκρυα
Απόγνωση για ένα φιλί
Για ένα μήνυμα στο κινητό τηλέφωνο
Η ζωή είναι ένα σοβαρό αστείο
Γιατί να το κάνεις τραγικό;


2
Κάθαρση
Μια διαδικασία ειρωνική
Σε πνιγμένα προσωπεία καθρεφτισμένη
Αγνοείται ο ηθοποιός που θα τη διδάξει 
Σημασία έχει η αγάπη ή μήπως η αποδοχή;


3
Τα ελαττώματα είναι μικρές πινελιές πραγματικότητας
Στην αθεράπευτα ονειρική μας σκέψη
Γι'αυτό οι ποιητές επιλέγουν το δρόμο και τη γη
Παρά σ'ένα καβαφικό δωμάτιο να μείνουν κλεισμένοι


4
Καθετί μαύρο έχει κρυμμένο λίγο ροζ
Καθετί τραγικό είναι για κάποιους και λίγο ιλαρό


5
Καθρέπτης της συνείδησης
Οι Αναπνοές και το Όραμα


6
Σ΄ένα λαμπερό αρχοντικό
Ακριβές ηδονικές επιθυμίες
Αναζητούν την πλήρωση
Εκεί, βρίσκονται οι άγγελοι
Πρόθυμοι και ικανοί πάντα 
Να ποιήσουν τα πιο κρυφά όνειρα
Σε απολαυστικές παραστάσεις Έρωτα
Σε ηδονές, πιο εκλεπτυσμένες κι απ'τους ίδιους
Γνωρίζουν, βέβαια
Οτι τ'αρχοντικό τους θα το αποκαλούσαν πορνείο
Γι'αυτό φροντίζουν συχνά ν'ανεβάζουν Τέννεσσυ Γουίλιαμς


7
Αγγέλων Βήμα
Μέσα σε μια δύστυχη αντίφαση
Η μετάβαση
Προς έναν κόσμο πιο ανθρώπινο 
Πιο μαγικό


Ιωάννης Θωμαδάκης

New York!

Takashi Murakami at the Palace of Versailles